Kösedağ Savaşı, 3 Temmuz 1243'te Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğollar arasında gerçekleşmiş ve Anadolu'nun siyasi ve sosyal yapısını derinden etkileyen bir çatışmadır. Bu savaş, Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ve Moğolların Anadolu üzerindeki hakimiyetinin başlangıcı olarak kabul edilir.
Savaşın temel nedeni, Moğol İmparatorluğu'nun batıya doğru genişleme politikasıydı. Moğollar, Orta Asya'daki güçlü devletleri birer birer yenerek Anadolu'ya kadar ilerlemişlerdi. Anadolu Selçuklu Devleti, Moğol tehlikesini bertaraf etmek amacıyla çeşitli diplomatik girişimlerde bulunmuş, ancak başarılı olamamıştı. Bu durumda, Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev, Moğollarla savaşmak zorunda kaldı.
Kösedağ Savaşı, Erzincan yakınlarındaki Kösedağ mevkiinde gerçekleşti. Selçuklu ordusu, sayıca üstün olmasına rağmen, savaş disiplini ve stratejik hazırlıklar açısından Moğol ordusuna kıyasla zayıftı. Moğol komutanı Baycu Noyan, deneyimli ve disiplinli ordusuyla Selçuklu ordusuna karşı üstünlük sağladı. Savaşın başlangıcında Selçuklu ordusu hızlı bir şekilde dağılmaya başladı. Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev, savaşın seyrini değiştirmek için yeterli liderlik gösteremedi ve ordusu moral bozukluğu yaşadı.
Moğollar, Selçuklu ordusunu kısa sürede bozguna uğratarak büyük bir zafer kazandı. Kösedağ Savaşı'nın ardından Moğollar, Anadolu'da çeşitli şehirleri yağmaladı ve Selçuklu Devleti'ni kendilerine bağlı bir vasal devlet haline getirdi. Bu yenilgi, Anadolu Selçuklu Devleti'nin siyasi ve askeri gücünü ciddi şekilde zayıflattı. Selçuklu sultanları, Moğol İlhanlılarına vergi vermek ve onların otoritesini tanımak zorunda kaldılar.
Kösedağ Savaşı, Anadolu'nun Moğol egemenliği altına girmesine ve bölgedeki siyasi istikrarın bozulmasına yol açtı. Selçuklu Devleti'nin zayıflaması, Anadolu'da beyliklerin güçlenmesine ve Osmanlı Beyliği gibi yeni siyasi oluşumların ortaya çıkmasına zemin hazırladı. Bu süreç, Anadolu'nun tarihsel gelişiminde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
Kösedağ Savaşı, Moğolların askeri üstünlüğünü ve Anadolu Selçuklu Devleti'nin iç sorunlarını gözler önüne serdi. Bu savaş, Anadolu'nun Moğol istilası dönemine girmesine ve bölgenin siyasi yapısının yeniden şekillenmesine neden oldu. Savaşın ardından Selçuklu Devleti, eski gücünü bir daha asla kazanamadı ve Moğol tahakkümü altında varlığını sürdürmeye çalıştı.
