Çalışan hakları, iş hukukunun temel taşlarından biridir ve işçilerin haklarını koruyan pek çok önemli düzenleme bulunmaktadır. Kıdem tazminatı ve ihbar süresi, çalışanların işten ayrılmaları veya işveren tarafından işten çıkarılmaları durumunda en fazla hak sahipliği sağlanan konulardır. Bu iki hak, çalışanların iş güvencelerini sağlayan ve işyerindeki sürekliliği temin eden önemli yasal düzenlemelerdir. Hem işçilerin hem de işverenlerin bu haklar hakkında bilgi sahibi olmaları, yasal düzenlemelere uygun hareket etmelerini sağlar. Kıdem Tazminatı Kıdem tazminatı, bir çalışanın belirli bir süre boyunca aynı işyerinde çalışması sonucunda, işten ayrılmaları durumunda ödenmesi gereken bir hak olarak tanımlanır.

İşçilerin 1 yıl ve daha fazla süreyle aynı işyerinde çalışmış olmaları, kıdem tazminatına hak kazanmaları için temel şarttır. Kıdem tazminatı, çalışanın işyerindeki hizmet süresiyle orantılı olarak hesaplanır. Yasal olarak, her yıl için işçiye 30 günlük brüt ücreti kadar kıdem tazminatı ödenmesi gerekmektedir. Kıdem tazminatına hak kazanılabilmesi için işçinin işten kendi isteğiyle ayrılması yerine, işveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi veya belirli şartlarda işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması gerekmektedir. İşçinin işten kendi isteğiyle ayrılması, belirli şartlar altında kıdem tazminatına engel olabilir, ancak bazı istisnalar bulunmaktadır.

Örneğin, işçi, mobbing (psikolojik taciz), iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması veya iş yerindeki diğer ağır sebeplerle işten ayrılırsa, kendi isteğiyle işten ayrılması kıdem tazminatını hak etmesine engel olmaz. İhbar Süresi İhbar süresi, işçinin veya işverenin iş sözleşmesini feshetmeden önce diğer tarafa bildirimde bulunması gereken süreyi ifade eder. İhbar süresi, çalışanların ve işverenlerin iş sözleşmesini feshetmeden önce, karşı tarafı bilgilendirerek daha düzenli bir iş ayrılışı yapmalarını sağlar. İhbar süresi, işçinin işyerinde geçirdiği süreye göre değişir.

İhbar süresi, işyerinde 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta, 6 aydan 1.5 yıla kadar çalışanlar için 4 hafta, 1.5 yıldan fazla çalışanlar için ise 6 hafta olarak belirlenmiştir. Eğer işçi veya işveren, bu sürelere uymadan iş sözleşmesini feshederse, diğer tarafa tazminat ödemek zorunda kalır. Bu tazminat, ihbar süresine karşılık gelen ücret miktarına denk gelir. Örneğin, işveren, işçiyi ihbar süresi dolmadan işten çıkarırsa, işçiye ihbar süresine denk gelecek ücret ödemesi yapmak zorundadır. Aynı şekilde, işçi de kendi işini bırakmadan önce ihbar süresine uymak zorundadır.